Patron

Patron Szkoły – Zygmunt Krasiński

Był potomkiem magnackiej rodziny Krasińskich, II ordynatem opinogórskim, synem generała Wincentego i księżnej Marii Radziwiłłówny. Urodził się w Paryżu, w domu przy Boulevard Montmarte 10. Ochrzczono go w parafialnym kościele Notre Damme de Lorette, a do chrztu trzymały go dwie pary: Ludwik Pac z Marią Walewską i Piotr Krasiński z księżną z Walewskich Jabłonowską.

Zygmunt_Krasinski

Kształcił się w domu w Warszawie i Opinogórze, pod kierunkiem pisarza Józefa Korzeniowskiego i Piotra Chlebowskiego (1820), później w Liceum Warszawskim i na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego do roku 1829. Z powodu zajścia z kolegą Leonem Łubieńskim na tle wyłamania się Krasińskiego spod solidarności koleżeńskiej z okazji patriotycznej demonstracji na pogrzebie prezesa Sądu Sejmowego Piotra Bielińskiego, ojciec wysłał go do Szwajcarii.

Podczas pobytu w Szwajcarii, zetknął się z literaturą i myślą europejskiego romantyzmu. Największy wpływ na jego poglądy i całe życie miał ojciec, Wincenty Krasiński – generał napoleoński, zwolennik ,,obozu klasyków”, a później lojalny poddany cara Rosji. Zygmunt stracił matkę w 1822 roku. Mimo buntu, młodego jeszcze poety, nigdy nie udało mu się wyrwać spod wpływu ojca, który ingerował zarówno w jego poglądy polityczne, jak i życie osobiste (np. wymusił małżeństwo z Elizą Branicką, mimo miłości poety do Delfiny Potockiej). Krasiński pod wpływem ojca nie wziął udziału w powstaniu listopadowym i demonstracjach patriotycznych. Poddany ostracyzmowi ze strony kolegów zmuszony był przerwać studia. Od połowy maja do września 1857 r. przebywał w Złotym Potoku, z którego wyjechał po śmierci swojej najmłodszej córki. Opuszcza ojczyznę, aby choć częściowo, uwolnić się spod wpływu ojca. Odtąd przebywał przeważnie za granicą w: Niemczech, Francji i Włoszech.

W roku 1829 w Genewie poznał się i zaprzyjaźnił z Anglikiem Henrykiem Reeve (korespondencję z nim wydał Józef Kallenbach, 1902, 2 tomy) i z Henrietą Villan, drugą swą miłością, po poprzednim, młodzieńczym uczuciu do kuzynki Amelii Załuskiej.

W sierpniu 1830 roku spotkał się z Adamem Mickiewiczem, z którym odbył wycieczkę w Alpy. Po roku 1831 nawiedzały go stale cierpienia fizyczne, rozstrój nerwowy, potęgowany różnicą przekonań politycznych w stosunku do ojca, dla którego był jednak uległym synem, oraz najprzykrzejsza, stale go już trapiąca choroba oczu, grożąca ślepotą, zniewalająca do długiego nieraz przebywania w ciemnym pokoju i do samotnych rozmyślań. Od jesieni 1832 do wiosny 1833 przebywał w Petersburgu z ojcem, który chciał go nakłonić do służby dla dworu rosyjskiego, ale temu żądaniu ojca się nie poddał. Po Krakowie, który go zachwycił historyczną przeszłością, i Wiedniu, gdzie leczył oczy, udał się do Włoch, gdzie w Rzymie w roku 1834 nawiązał stosunek miłosny z Joanną Bobrową, który trwał do1838. Stałym jego towarzyszem w tych podróżach był dawny kolega uniwersytecki Konstanty Danielewicz. W roku 1836 w Rzymie poznał Juliusza Słowackiego i zaprzyjaźnił się z nim.

W grudniu 1838 roku w Neapolu nawiązał romans z Delfiną Potocką, najsilniejsze z uczuć poety, gorąco odwzajemniane. Stosunek miłosny przetrwał do roku 1846, później przekształcił się w przyjaźń i wydatnie odbił się w twórczości poety. W roku 1839 w Mediolanie zaprzyjaźnił się z Augustem Cieszkowskim, była to najtrwalsza i najściślejsza z przyjaźni poety i wzajemnie wywarła wpływ na dzieje myśli ich obu (korespondencję wydał Józef Kallenbach, 1912, 2 tomy). W lipcu 1843 roku pod wpływem ojca ożenił się z Elizą Branicką (1820-1876), polską malarką i dyletantką, której uczucie i zalety charakteru ocenił dopiero później, gdy ochłódł jego stosunek z Delfiną.

Zygmunt Krasiński zmarł 23 lutego 1859 roku w Paryżu. Po śmierci jego zwłoki zostały przetransportowane do Opinogóry koło Ciechanowa, gdzie znajduje się obecnie Muzeum Romantyzmu.

Tradycyjnie Krasińskiego zwykło zaliczać się do grona tzw. Trzech Wieszczów literatury polskiej (obok Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, choć coraz częstsze są próby zdetronizowania Krasińskiego przez współczesną krytykę literacką.

Twórczość Zygmunta Krasińskiego

Zygmunt Krasiński zaczął pisać bardzo wcześnie, bo już jako czternastolatek. Zafascynowany twórczością Waltera Scotta, tworzył powieści historyczne, a zadebiutował jedną z nich („Grób rodziny Reichstalów”) w 1828 roku. Tamten moment można przyjąć jako początek właściwego pisarstwa. Dalej dzieła układają się w następującym porządku chronologicznym:

1828 – „Grób rodziny Reichstalów. Powieść oryginalna z dziejów wojny trzydziestoletniej”; – DEBIUT

1828 – powstaje „Władysław Herman i dwór jego. Powieść historyczna z dziejów narodowych XI wieku”, druk w 1830 roku;

1830 – „Mściwy karzeł i Masław, książę mazowiecki. Powieść narodowa”, „Teodoro, król borów. Powieść korsykańska”, „Zamek Wilczki”;

1831 – powstaje „Gastołd” (druk w 1833 roku), „Agaj – Han” (druk w 1834 roku) – powieść historyczna, w której poeta wyraża zachwyt nad „dziką urodą świata”, orientalizmem, widoczne jest tu również studium charakteru bohaterów;

1830 – 1832 Genewa – cykl utworów i artykułów w języku francuskim;

1833 – powstaje dramat metafizyczno – społeczny prozą „Nie – Boska komedia” (Krasiński ma wówczas 21 lat), wydany w Paryżu w 1835 roku; uzupełnienia pisarza do „Nie – Boskiej”, pisane znacznie później (w latach 1838 – 1852) wydano po śmierci autora w 1860 roku, w formie jednego zbioru zatytułowanego „Niedokończony poemat”;

1832 – 1836 – praca nad „Irydionem” – dramatem „przyobleczonym” w kostium legendarnego Rzymu, „Irydiona” wydano w Paryżu w 1836 roku;

1837 – powstają utwory prozą: „Noc letnia” i „Pokusa”, wydane w 1841 roku;

1839 – 1840 – cykl utworów wierszem: „Syn cieniów”, „Sen Cezary”, „Legenda” (druk w 1840 roku), „Trzy myśli po śp. Henryku Libgenzie” – koncepcja mesjanizmu;

1841 – 1843 – powstaje poemat „Przedświt” będący swoistym hołdem złożonym ukochanej przyjaciółce – Delfinie Potockiej (druk w 1843 roku);

1841 – 42 – traktaty filozoficzne: „O stanowisku Polski z Bożych i ludzkich względów” (druk 1903 i 1912);

1845 – 1848 – „Psalmy przyszłości” zawierające społeczno – polityczne poglądy poety: „Psalm nadziei”, „Psalm wiary” i „Psalm miłości”;

1852 – liryk „Do Elizy”; wiersz adresowany do małżonki.

Twórczość Krasińskiego to ponadto setki listów pisanych do ojca, ukochanej Delfiny i przyjaciół, między innymi: Augusta Cieszkowskiego, gdzie zarysowuje się portret intelektualny poety, do Henryka Reeve’a, do Konstantego Gaszyńskiego, do Jerzego Lubomirskiego, do Adama Sołtana, Stanisława Małachowskiego, do rodziny Koźmianów.

Krasiński był propagatorem idei, zwłaszcza idei historii, w formie listów mógł ją wyrazić dosadniej, wyraźniej i swobodniej. Cierpiąc z powodu zakazów i nakazów ojca, tracił częściowo zmysł pisarski, słabła jego siła natchnienia, listy były więc ratunkiem przed całkowitym zaprzepaszczeniem myślowych ideologii, ochroną przed wycofaniem się w skorupę tłamszonej osobowości.

Pisma (listy) stały się nade wszystko dowodem poglądów poety, ujawniały jego faktyczne refleksje i uczucia. Wydawano je już po śmierci autora, w wielu tomach, przykłady:

1882 – 1887 – „Listy”, tomy I – III; fragmenty korespondencji z ojcem zawiera między innymi dwutomowe wydanie listów z 1904 roku komentowane przez Józefa Kallenbacha – historyka literatury polskiej żyjącego w latach 1861 – 1929;

1912 – „Pisma” – wydanie składające się z dziewięciu tomów, pod redakcją Jana Czubka;

1922 – „Listy do Adama Potockiego”. fragmenty korespondencji z ojcem zawiera między innymi dwutomowe wydanie listów z 1904 roku komentowane przez Józefa Kallenbacha – historyka literatury polskiej żyjącego w latach 1861 – 1929;